تبادل لینک هوشمند 
پدیده مصرف گرایی و اسراف در نقطه مقابل مصرف بهینه قرار گرفته است. «مصرف گرایی» یا به عبارت ساده تری اسراف که یکی از بزرگترین آفت ها و آسیب های فردی و اجتماعی و از گناهانی است که مورد نهی شدید خداوند متعال واقع شده است و در مقابل اعتدال و میانه روی در مصرف قرار گرفته است؛ به طور کلی هرگونه زیاده روی در کمیت و اتلاف را شامل می شود.
امام علی(ع) در این باره می فرمایند:
«الاوان اعطاء المال فی غیر حقه تبذیر و اسراف»
«آگاه باشید خرج کردن به ناحق، حیف و میل و اسراف است»
کتاب آسمانی قرآن نیز در آیه 141 سوره انعام در مورد اصلاح الگوی مصرف و بهینه مصرف کردن می فرماید: «کلوامن ثمره اذا اثمر و اتوا حقه یوم حصاده ولاتسرفوا انه لایحب المسرفین» «و از آن میوه هنگامی که به ثمر می نشیند بخورید و حق آن را به هنگام درو بپردازید و اسراف نکنید که خداوند اسراف کنندگان را دوست ندارد»
مصرف بهینه و شایسته امکانات و منابع کشور، اگر چه سالها مدنظر مسئولان و دولت مردان کشور قرار گرفته اما متاسفانه گام موثر و اصولی در این مسیر برداشته نشده و تغییر چشمگیر و قابل ملاحظهای در اصلاح الگوی مصرف صورت نگرفته است.
نگاهی به برخی از آمارهای مصرفی در کشور از قبیل؛ انرژی، مواد غذایی، پوشاک، حملونقل، آب و... (میانگین مصرف انرژی در کشور 6 برابر متوسط دنیا، بیش از 70 درصد از لوازم برقی ساخته شده از شاخص مصرف انرژی C به پایین هستند، 20درصد از آب شرب به دلیل فرسودگی شبکه توزیع در کشور هدر میرود و....) نشاندهنده ابعاد مساله الگوی مصرف در کشور است.
امروزه مدیریت دولتی در ایران به لحاظ ساختاری، منابع انسانی و رویههای موجود با موانع جدی در جهت اصلاح الگوی مصرف روبهرو است.اگر مقایسهای میان تعداد کارکنان دولت در بخشهای عمومی، میزان بهرهوری، نسبت هزینههای جاری به عمرانی و میزان بهرهگیری از فرصتها نسبت به منابع میان ایران وسایر کشورهای پیشرو در زمینه اصلاح الگوی مصرف صورت گیرد، به راحتی میتوان قضاوت کرد که بخش دولتی با الگوی مصرف مطابق با استانداردهای جهانی فاصله بسیار زیادی دارد.
بر طبق نظر کارشناسان عمر مفید یک وزارتخانه، تنها یک ماه در سال است. عدم مدیریت زمان و شناخت فرصتها از سوی دولت یکی از موانع جدی اصلاح الگوی مصرف در مدیریت دولتی به شمار میرود.
سازمان های دولتی بزرگترین مصرفکننده در تمامی زمینهها از جمله انرژی است. اگر قرار است تغییری در الگوی مصرف صورت گیرد، قطعا دولت باید در هر وزارتخانه و دستگاه مرتبط پیشگام شده و بازنگریهای لازم را در اصلاح ساختارها، بهرهوری نیروی انسانی، اصلاح و بهبود فرآیندهای کاری در دستگاههای اجرایی و قوانین و مقررات صورت دهد.
همچنین به عقیده کارشناسان مهمترین دلیل عقب ماندگی کشورهای توسعهنیافته پایین بودن بهرهوری(به ویژه بهرهوری نیروی انسانی) است. لذا تصحیح الگوی مصرف باید با تصحیح الگوی بهرهوری توام باشد تا به نتیجه مطلوب منجر گردد. مدیران و مسئولان سازمانها باید برای زمان متعلق به کار خود، هزینه- فرصت را مشخص کنند و ساعات مفید کاری در ادارات و سازمان‌های دولتی را ارتقاء دهند و از هدر رفت زمان و انرژی بکاهند.
نکته دیگر اینکه اصلاح الگوی مصرف بدون انقلاب ساختاری ممکن نیست. متاسفانه مصرف در کشور ما بالا بوده و تمام آن هم مربوط به الگوهای مصرف مردم نیست. سیستم‌ها و ساختارهای دولتی، مردم را به این سمت سوق دادهاند. مصرف‌گرایی، فرهنگی همگانی و عمومی شده و این کار در ادارات و دستگاه‌ها نیز رواج دارد.
راهکارهای اساسی اصلاح الگوی مصرف:
آنچه بر اصلاح الگوی مصرف و دست یابی به فرهنگ بهینه مصرف در کشور دارای اهمیت می باشد این است که اصلاح الگوی مصرف نیازمند تبیین استراتژی و تعیین خط مشی است که طی آن، این اصل به یک شعار تغییر ماهیت ندهد؛ در واقع لازمه دستیابی به این مهم در کشور، خیزش و حرکتی عمیق از سوی مسئولان و همه آحاد جامعه می باشد؛ لذا می بایست همگی این اصل را یک ضرورت دانسته و فعالیت های خود را در راستای رسیدن به این اصل مهم برنامه ریزی نمایند و برای دستیابی به این امر فرهنگ ساز اقدام نمایند. آنچه که رهبر فرزانه انقلاب بر آن تاکید می ورزند این است که «همه ما به خصوص مسئولان قوای سه گانه، شخصیت های اجتماعی و آحاد مردم باید در سال جدید در مسیر تحقق این شعار مهم، حیاتی و اساسی یعنی اصلاح الگوی مصرف در همه زمینه ها، برنامه ریزی و حرکت کنیم تا با استفاده صحیح و مدبرانه از منابع کشور، مصداق برجسته ای از تبدیل احوال ملت به نیکوترین حال ها، ظهور و بروز یابد.”. بنابراین تاکید رهبر معظم انقلاب بر اصلاح الگوی مصرف نشان دهنده این موضوع به عنوان بستری مناسب برای شکوفایی و دستیابی به اقتدار ملی است. لذا پرهیز از شعارزدگی وحفظ صیانت اصل موضوع به عنوان مهمترین عامل در مسیر اصلاح الگوهای مصرفی و همچنین تبیین و تحقق آن وظیفه اصلی همه مردم و مسئولین به شمار می رود.
پیشنهادها:
ü زمینه سازی ذهنی و فرهنگی برای رسیدن به نتیجه مطلوب برای کارکنان . امروز هرکارمندی به عنوان فردی از اعضای جامعه باید بداند که در فعالیتهای خود می بایست به بهینه مصرف کردن منابع مادی اقدام نماید تا کشور به اهداف تعریف شده در سند چشم انداز بیست ساله نظام برسد و شکوفایی در همه ابعاد ملی تحقق یابد. لذا بدون ایجاد فرهنگ این کار و طراحی و تامین بایسته های آن به طور قطع راه به جایی نخواهیم برد. چرا که اصلاح الگوهای مصرف در کشوریک شب و به طور ناگهانی و با صدور یک دستورالعمل و بخش نامه عملی نمی شود. لذا فرهنگ سازی پایدار بستر اصلی نهضت اصلاح الگوی مصرف می باشد.
ü درج احادیث معتبر مرتبط ، مصادیق کتاب آسمانی و بیانات ارزشمند مقام معظم رهبری پیرامون الگوی مصرف بهینه در سربرگ نامه های اداری ، نصب العین فضاهای اداری به صورت تراکت های تبلیغاتی و نشریات مرتبط همچون روزنامه حمایت و ماهنامه اصلاح و تربیت
ü برگزاری فراخوان مقاله و نقاشی برای فرزندان کارکنان با موضوعیت صرفه جویی و اهدا جوایز به موارد برتر
ü برگزاری فراخوان مقاله برای کارکنان با موضوعیت صرفه جویی و اهدا جوایز به موارد برتر
ü برگزاری نشست با ائمه جماعات و ایجاد وحدت رویه در خصوص ارائه طریق و توصیه های لازم به نمازگزاران تغییر در فرهنگ مصرف کنونی و ضد ارزش نشان دادن مصرف گرایی براساس ارزشها و آموزه های دینی
ü تشکیل ستاد مرکزی اصلاح الگوی مصرف در سطح سازمان وایجاد کمیته های زیرمجموعه در استانها و همچنین زندانهای شهرهای تابعه
ü طراحی ساز و کار و ترسیم اهداف، ابعاد و راهکارهای رسیدن به موضوع و تعیین شاخص هایی برای سنجش و ارزیابی روند و چگونگی پیشرفت امور
ü بهره گیری از نیروهای خبره و کارشناس در جهت هدایت و تدوین و انتخاب یک استراتژی راهبردی درون سازمانی و در صورت لزوم از اساتید و صاحب نظران برون سازمانی و ارایه الگوی مصرفی مناسب عملی اعم از اداری و خصوصی به کلیه مسئولین و کارکنان
ü تشکیل هیات نظارتی ستاد مرکزی سازمان جهت نظارت مدون و مستمر پیرامون نحوه اجرای برنامه ها و سیاستهای ارائه شده و ارزیابی استانها وزندانهای شهرهای تابعه
ü جلب مشارکت کارکنان و افزایش آگاهی های آنان نسبت به مصرف صحیح امکانات و منابع
ü گنجاندن اصلاح در نظام آموزشی سازمان و تدوین برنامه آموزشی مصوب به گونه ای که هرچه سطح آموزش بالاتر رود اطلاع و شناخت بیشتری در خصوص درک و ضرورت اصلاح الگوی مصرف در سازمان حاصل شود.
ü استفاده و بهره گیری از برنامه های تلویزیونی و رسانه ای درون زندانها برای کارکنان و مددجویان
ü گنجاندن برنامه اصلاح الگو در برنامه توسعه قضایی و الویت های اصلی سازمان در راستای حرکت همه سازمان به طور مستمر و پایدار درجهت تحقق منویات مقام معظم رهبری
ü ارائه الگوی آموزشی مناسب و اصولی به کارکنان از طریق سازمان. برای مثال سازمان می تواند از طریق آموزش مصرف بهینه در برگه های فیش حقوقی به ارائه الگوهای مناسب مصرفی در جهت اصلاح مصرف اقدام نماید
ü پرهیز مسئولان و متولیان امر از شعار زدگی و بسنده کردن به برگزاری چند همایش، سخنرانی و چاپ مقاله و کارهایی از این قبیل
ایجاد مدیریت صحیح و عاقلانه در سطح کلان در جهت هدایت و تدوین این طرح ملی و آینده ساز و انتخاب یک استراتژی راهبردی، طبق نقشه راهی که مقام معظم رهبری ترسیم نمودند
ü با حذف بسیاری نشستهای غیرضروری، میهمانیها و جلسات با هزینه دولتی- نمایشگاهها و کارهای نمایشی، تشریفات غیرضروری (خرید گل و شیرینی،تغییردکوراسیون، خریدهای غیرضروری لوازم و ابزار) از بسیاری از هزینههای اضافی جلوگیری میشود و از این طریق گامی موثر در جهت تحقق اصلاح الگوی مصرف خواهیم برداشت
ü مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب در ایجاد فرهنگ ناپسند مصرف گرایی و تجمل پرستی با آگاه سازی و تعمیق بینش و بصیرت سیاسی و اسلامی کارکنان .
نظرات شما عزیزان:
برچسب‌ها:
